له ناو گه‌رمه‌ی خۆپیشاندان و راپه‌رینی سه‌رتاسه‌ری گه‌لی عێراق دژ به گه‌نده‌ڵی و ده‌ستێوه‌ردانی ئێران و له ژێر دروشمی : نابۆ گه‌نده‌ڵیی و ئێران بۆ ده‌ره‌وه چه‌ندین پرسیار دێته پێشه‌وه‌و چه‌ندین باسكردن هه‌ڵده‌گرێت و كاردانه‌وه‌ی زۆری لێده‌كه‌وێته‌وه به‌تایبه‌ت له پاش شه‌هید بوونی زیاتر له ٣٣٣ كه‌س و برینداربوونی زیاتر له ٦٠٠٠ كه‌س.
روون و ئاشكرایه حكومه‌ته‌كه‌ی عادل عه‌بدولمه‌هدی بێهێزو بێتوانایه‌و ناتوانێت له‌و هاوكێشه دووفاقه‌یه تێكه‌وتووه رزگاری بێت له لایه‌ك ئاخافتنه بریقه‌داره‌كانی بۆ چاكسازی و چوون به‌ده‌م داخوازییه‌كانی خۆپیشانده‌ران و، له لایه‌كی تره‌وه داپڵۆسین وسه‌ركوتكردن و كوشتن و خوێنرشتن، جارێك باسی خۆپێشاندانه‌كان به‌باشی ده‌كه‌ن و جارێكی تر هێزه‌كانی پۆلیس و ئاسایش و هه‌واڵگیری و به هاوكاری راسته‌وخۆێ ئیران به‌كاردێنن و، به ته‌قه‌كردن و به‌كارهێنانی قه‌ناس غازی فرمێسك رێژه‌وه جه‌ماوه‌ری راپه‌ریوی گه‌ل ده‌كوژن و، حكومه‌ت و په‌رله‌مان و سه‌رۆكایه‌تی كۆمار به‌رزترین ده‌سه‌ڵاتن له عێراقداو هه‌رچی داموده‌زگای ئێداری و دادگایی و ئه‌من و ئاسایش و سوپایه له ژێر ده‌سه‌ڵاتی ئه‌واندایه‌و تا ئێستا ناتوانن تاوانباران بدۆزنه‌و ده‌ستگیریان بكه‌ن و، ئه‌گه‌ر توانایان نییه بۆچی بوونه به مۆته‌كه و چۆن له روویان دێت له پۆسته‌كانیان بمێننه‌وه؟
دروشمی خۆپیشانده‌ران ئێران بۆ ده‌ره‌وه‌و، له‌و رۆژه‌وه عه‌ڵی خامنه‌یی بووه‌ته “ره‌هبه‌ری شۆرش” دروشمی دژایه‌تی ئه‌مریكای هه‌ڵگرتووه به‌ڵام له‌وماوه دوورو درێژه هیچ كارێكی نه‌كردووه جگه له به‌كارهێنانی زمانی زبرو وتاری پر له ئاگرو قین كه وه‌ك قه‌وانێكی سواوی لێهاتووه‌و، كارێكی ئاسایه خامنه‌یی تومه‌تی جۆراوجۆر بداته پاڵ راپه‌رینی گه‌لی عێراق و، به پێی قسه‌كانی گوایه ئه‌م راپه‌رینه سه‌ر به ئه‌مریكاو ئیسرائیله و ئه‌وان دروستیان كردووه‌و، له بیری چووه‌ته‌وه رۆژانه شه‌لالی خوین شه‌قامه‌كانی به‌غداو شاره‌كه‌كانی خوارووی عێراق سوور ده‌كات و، باش ده‌زانیت ده‌ستوپه‌یوه‌نده‌كانی ده‌ستی باڵایان هه‌یه له كوشتن و رشتنی خوێنی خه‌ڵكی سڤیل كه دژ به گه‌نده‌لی و ده‌ستێوه‌ردانی ئێران خۆپیشاندان ئه‌نجام ده‌ده‌ن و داوای چاكسازی ده‌كه‌ن و، دژ به ده‌ستی چه‌په‌ڵی ده‌ره‌كی و پیلان دژ به خواست و داواكانی گه‌ل تێده‌كۆشن و ئه‌م خۆپیشاندان و راپه‌رینه گوزارشت له مافه‌كانی گه‌ل له ئازادی و دروستكردنی ده‌وڵه‌تێكی مه‌ده‌نی دوور له پشكپشكێنه‌ی قیزه‌وه‌ن و دژ به گه‌نده‌ڵی یاسایی و ئیداری ده‌كات و، سه‌ركه‌وتنی ئه‌م راپه‌رینه په‌یوه‌سته به توانای خۆپیشانده‌ران و، به‌م كاره‌ش وانه‌یه‌كی گرنگ و پاش به هه‌موو دوژمنان ده‌ده‌ن.
سه‌باره‌ت به‌وه‌ی ئایا رژێمی ئێران ده‌توانێت ئه‌م خۆپیشاندانانه دابمركێنێته‌وه‌و جه‌ڵه‌وی بارودۆخه‌كه‌و ده‌سه‌ڵات بگرێته‌ده‌ست و، لێره‌دا پێویسته بڵێن : عیراقییه‌كان رژێمی ئێران به سه‌ركوتكه‌رو بكوژی راسته‌قینه‌ی خۆپیشانده‌ران ده‌ناسن و، هه‌روا شایانی وه‌بیرهێنانه‌وه‌یه ئه‌و كاراسات و گاڵته‌جارییه‌ی له پاش روخانی رژێمی دیكتاتۆری سه‌دام حسه‌ێن و حزبی به عسی عه‌ره‌بی خوێنرێژ له عێراقدا روویانداو ئه‌مرۆش عێراق تیادا تێده‌په‌رێت ، رژێمی ئێران رۆڵی كاریگه‌ری هه‌بووه له ناو حزبه مه‌زهه‌بییه‌كان ، ئه‌وانه‌ی پشتگیری له بوونی ئێران له عێراقدا ده‌كه‌ن و، كاریگه‌ری راسته‌خویان بووه له سه‌ر حكومه‌ته‌كانی عێراق له دوای ساڵی 2003 وه‌و، هه‌ر له رۆژانی پاول برێمه‌ر تا ده‌گاته حكومه‌ته‌كه‌ی عادل عه‌بدولمه‌هدی و، رژێمی ئێران به‌وه‌ش نه‌وه‌ستاوه‌و تا ئێستا ده‌ستی چه‌په‌ڵی به شێوه‌یه‌كی ناپه‌سه‌ندو به هه‌موو قورسایی تواناكانی ده‌خاته ناو كاروباری حكومه‌ت و، عێراقییه‌كان په‌نجه‌كانی تاوان بۆ ئه‌و رژێمه سه‌ركوتكه‌ره راده‌كێشن و، قاره‌مانانه دژ به گه‌نده‌ڵی و دزێنی سامانی وڵات ده‌وه‌ستن.
بمانه‌وێت یان نه‌مانه‌ێت خۆپیشاندانه‌كان وبارودۆخی ئه‌مرۆی عێراق كار ده‌كاته سه‌ر ئاسایش و بارودۆخی رژێمی ئێران و، ئه‌گه‌ر ئه‌و بارودۆخه بته‌قێته‌وه ئاغاكانی ده‌سه‌ڵات ناتوانن به هیچ شێوه‌یه‌ك كۆنترۆڵی بكه‌ن و، له كۆتاییدا په‌ره‌ده‌سێنێت و ئاگره‌كه‌ی ده‌سه‌ڵاتداران ده‌سوتێنێت.
من له‌و بروایه‌دا نیم راپه‌رینی خه‌ڵكی عێراق كاریگه‌ری زۆری هه‌بێت له سه‌ر بارودۆخی ناوچه‌كه‌و، ئاسان نییه بڵێن راپه‌رینه‌كه سه‌رده‌كه‌وێت چونكه دوژمنه‌كانی خاوه‌ن ده‌سه‌ڵاتن و له‌لایه‌ن ده‌ستی ده‌ركییه‌وه یارمه‌تی ده‌درێن و، به هه‌موو شێوه‌یه‌ك ده‌یانه‌وێت راپه‌رینه‌كه‌ی خه‌ڵكی عێراق گمارۆ بده‌ن و بیخنكێنن و حكومه‌ته لاوازه‌كه‌ی عادل عه‌بدولمه‌هدی به هاوكاری هه‌واڵگیری رژێمی ئێران به دوای پینه‌كردن ده‌گه‌رێت و ئه‌مه له‌لایه‌ك و، له‌لایه‌كی تره‌وه جه‌ماوه‌ری گه‌ل بۆ وه‌دیهێنانی داخوازییه‌كانیان پێدادگرن و، ده‌یانه‌وێت حكومه‌ته‌كه‌ی عادل عه‌بدوالمه‌هدی ده‌ستله‌كاربكێشێته‌وه‌و په‌رله‌مان هه‌ڵبوه‌شێته‌وه‌و راستر هه‌رسێ سه‌رۆكایه‌تییه‌كه هه‌ڵبوه‌شێته‌وه‌و، حكومه‌تێكی نیشتمانی ده‌ستبه‌كار بێت و، بتوانێت داخوازییه‌كانی گه‌ل و خۆپیشانده‌ران بهێنێته‌دی و هه‌روا بتوانێت سامانی وڵات و ئه‌و پاره دزراوانانه بگێرێته‌وه‌و هه‌ڵبژاردنی پێشوه‌خته رابگه‌ێنێت و گه‌نده‌ڵ و دزه‌كان بداته دادگاو، ئاسان نییه راپه‌رێنه‌كه بتوانیت بارودۆخی ناوچه‌كه رێكبخاته‌وه‌و، هه‌موو لایه‌ك ده‌زانێت باری ناوچه‌كه ئاڵۆزه‌و ئه‌مریكا هێزێكی گه‌وره به هه‌موو جۆره چه‌كی نوێ و مۆدیرن و فرۆكه‌ی ( ب. 52) هێناوه به بیانووی ئێران و پیتاندنی یۆرانیۆم و” ئه‌مریكا ئه‌و هێزه زه‌به‌لاحه‌ی بۆ ئێران نه‌هێناوه به‌ڵكو بۆ نواندنی هێزو توانایه به‌رامبه‌ر به روسیاو ده‌ست به سه‌ر نه‌وتی ناوچه‌كه بگرێت و، توركیاش به ناوی ناوچه‌ی ئارام خاكی وڵاتێكی تر داگیر ده‌كات و، به هوێ ئه‌و ناوچه ئارامه سه‌دان و هه‌زاران خێزانی كورد ئاواره بوون و ماڵ و سامانیان به‌جێهێشت.
© 2019 ڕۆژهەڵات تایمز – هەموو مافەکانی ماڵپەڕ پارێزراون و کۆپی کردن و بڵاوکردنەوەی بابەت بەبێ ڕەزامەندی ڕۆژهەڵات تایمز ڕێگەپێنەدراوە.
کۆمێنت دەربارەی ئەو post